Rok 2021

 

Uchwałą Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej Rok 2021 został ustanowiony Rokiem

Kardynała Stefana Wyszyńskiego

 

 

stefan wyszynski

/źródło/

 

"Prymas Tysiąclecia w swojej działalności kapłańskiej zwracał uwagę na przyrodzoną godność człowieka, z której wypływają wszelkie jego prawa. Był nie tylko głosicielem uniwersalnych wartości chrześcijańskich, ale także mężem stanu, który mawiał „Kocham Ojczyznę więcej niż własne serce". Służył Polsce i występował w Jej imieniu, domagając się od komunistycznych władz poszanowania wolności religijnej i broniąc polskiej kultury. Podkreślał konieczność zrozumienia znaczenia wolności Narodu, która dla każdego obywatela winna być wielkim dobrem i rzeczywistą wartością.”

(z Uchwały Sejmu RP)

 

 

Oprac. K. Drogoś, E. Piątek, A. Zielińska

 

"HYLAS: Uważasz zatem, że maszyny będą w przyszłości wyprzedzać człowieka we wszystkich dziedzinach?

FILONOUS: Dobryś sobie. Już dziś go wyprzedzają. Byle elektryczna maszyna do liczenia rozwiąże zadanie, któremu przez całe życie nie podoła najlepszy matematyk."

Stanisław Lem: Dialogi

 

 

Rok 2021 Uchwałą Sejmu Rzeczpospolitej Polskiej został ustanowiony Rokiem Stanisława Lema. 12 września 2021r. przypada setna rocznica urodzin najsłynniejszego polskiego futurologa i pisarza, w którego utworach znajdziemy wizjonerskie opisy powszechnie dziś stosowanych urządzeń oraz zapowiedź rozwoju technologii wirtualnych. Jego książki zostały wydane w ponad 40 milionach egzemplarzy i przetłumaczone na 49 języków.

 

 

Zdjęcie Stanisława Lema

/źródło/

 

 

Prezentacja na platformie Genial.ly:

https://view.genial.ly/60017d5432457a0d0e7d1018/horizontal-infographic-lists-rok-stanislawa-lema

 

Materiały na platformie Wakelet:

https://wke.lt/w/s/JdeBOZ

 

Wycieczka do Centrum Lotów Kosmicznych... z "Bajkami robotów" Stanisława Lema - gra online

https://view.genial.ly/616da548e89d0b0ddc5b551c/interactive-content-gralemkonkurs

 

 

Oprac. K. Drogoś, E. Piątek, A. Zielińska

 

Zdjęcie Krzysztofa Kamila Baczyńskiego

/źródło/

 

Z okazji 100 rocznicy urodzin Krzysztofa Kamila Baczyńskiego, która przypada 22.01.2021 r., opracowaliśmy bogate materiały na temat jego życia i twórczości.

 

Prezentacja to kompendium informacji O Baczyńskim. Przedstawia jego życie i twórczość. Kierowana jest do nauczycieli języka polskiego na różnych poziomach nauczania. Można ją wykorzystać jako pomoc dydaktyczną podczas pracy z uczniami. Zachęcamy do pobierania, przekazywania i udostępniania.

 

 

 

Sejm Rzeczypospolitej Polskiej ustanowił patronów 2021 roku. Izba uhonorowała: kard. Stefana Wyszyńskiego, Stanisława Lema, Cypriana Kamila Norwida, Krzysztofa Kamila Baczyńskiego oraz Tadeusza Różewicza. 2021 będzie także rokiem Konstytucji 3 Maja.

 

 

 

 

Nasza Biblioteka przygotowała wiele przedsięwzięć mających na celu upamiętnienie wybitnych Polaków – Patronów 2021.

 

 

 

Książki Kardynała Stefana Wyszyńskiego

 

  1. Głos z Jasnej Góry / Stefan Wyszyński. - Wyd. 2. - Warszawa : Akademia Teologii Katolickiej, 1986. Skorzystaj w czytelni
  2. "Idźcie i nauczajcie" / Stefan Wyszyński. - Warszawa : Akademia Teologii Katolickiej, 1985. Skorzystaj w czytelni
  3. Kimże jest człowiek... / Stefan Kardynał Wyszyński Prymas Polski ; oprac. Instytut Prymasowski Ślubów Narodu. - Warszawa : Wydawnictwo Archidiecezji Warszawskiej, 1987. Skorzystaj w czytelni 
  4. Kobieta w Polsce współczesnej / Stefan Wyszyński. - Poznań ; Warszawa : Pallottinum, 1978. Skorzystaj w czytelni 

 

Publikacje o Kardynale Stefanie Wyszyńskim

 

Książki

  1. Chrześcijańska nauka o narodzie według prymasa Stefana Wyszyńskiego / Czesław Bartnik. - Lublin : Redakcja Wydawnictw Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, 1982. Wypożycz 
  2. Człowiek niezwykłej miary / [kom. red. Mirosława Plaskacz, Anna Rastawicka, Waldemar Wojdecki]. - Warszawa : Wydawnictwo Archidiecezji Warszawskiej, 1984. Skorzystaj w czytelni 
  3. Kardynał Stefan Wyszyński jakim go znałem / Kazimierz Kąkol. - Warszawa : Instytut Wydawniczy Związków Zawodowych, 1985. Wypożycz 
  4. Pastorał i polityka : refleksje na czasie / Tadeusz Rek. - Warszawa : Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza, 1967. Wypożycz 
  5. Prawa, obowiązki i zagrożenia narodu według prymasa Stefana Wyszyńskiego / Ryszard Iwan. - Lublin : Redakcja Wydawnictw Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, 1989. Skorzystaj w czytelni 
  6. Prymas Polski w obronie życia. Cz. 1 / Stefan Wyszyński ; przyg. przez Instytut Prymasowski w Warszawie. - Warszawa : Ośrodek Dokumentacji i Studiów Społecznych, 1982. Skorzystaj w czytelni 
  7. Prymas Polski w obronie życia. Cz. 2 / Stefan Wyszyński ; przyg. przez Instytut Prymasowski w Warszawie. - Warszawa : Ośrodek Dokumentacji i Studiów Społecznych, 1982. Skorzystaj w czytelni 
  8. Prymas Tysiąclecia Kardynał Stefan Wyszyński / [kalendarium, biogramy, słownik pojęć, wybór materiałów, oprac. Janusz Kotański [i in.] ; scenariusze lekcji Leszek Rysak, Jan Żaryn, Jacek Żurek]. - Warszawa : Instytut Pamięci Narodowej. Komisja Ścigania Zbrodni Przeciwko Narodowi Polskiemu, 2003. Wypożycz 
  9. Stefan Kardynał Wyszyński (1901-1981) / Andrzej Micewski. - Warszawa : Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza, 2000. Skorzystaj w czytelni 
  10. Śląsk w okresie posługi prymasa Stefana kardynała Wyszyńskiego. - Katowice : Wszechnica Górnośląskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk im. Walentego Roździeńskiego, 2001. Wypożycz 
  11. Wychowanie młodzieży w nauczaniu kardynała Stefana Wyszyńskiego / Alina Rynio. - Lublin : Redakcja Wydawnictw Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, 1995. Skorzystaj w czytelni 

 

Artykuły z czasopism

 

  1. Antemurale christianitatis / Jarosław Szarek.// Biuletyn Instytutu Pamięci Narodowej. - 2020, nr 6, s. 3-14
  2. Antropologia Kardynała Stefana Wyszyńskiego i jej wpływ na kulturę człowieka / Jerzy Lewandowski.// Communio. - 2001, nr 3, s. 58-77
  3. Awanturniczy wychowanek Watykanu : aresztowanie prymasa Wyszyńskiego w 1953 roku na łamach prasy PRL / Mariusz Mazur.// Więź. - 2003, nr 10, s. 97-110
  4. Biskup i Prymas : relacje kard. Stefana Wyszyńskiego z bp. Michałem Klepaczem / Ewelina Ślązak.// Biuletyn Instytutu Pamięci Narodowej. - 2020, nr 6, s. 42-49
  5. Co zawdzięczamy prymasowi Wyszyńskiemu? / Paweł Skibiński.// Biuletyn Instytutu Pamięci Narodowej. - 2011, nr 10, s. 92-95 : fot.
  6. Czas to miłość / Zofia Araszczuk.// Biblioteka w Szkole. - 2001, nr 9, s.27-29
  7. Człowiek niezwykłej miary : montaż literacki poświęcony Stefanowi Kardynałowi Wyszyńskiemu, Prymasowi Polski / Justyna Bździuch.// Wychowawca. - 2009, nr 7-8, s. 16-19
  8. Dlaczego prymas Wyszyński cierpiał za Wschód? / Grzegorz Polak.// Biuletyn Instytutu Pamięci Narodowej. - 2020, nr 6, s. 91-105
  9. Duchowość Prymasa Stefana Wyszyńskiego w świetle "Zapisków więziennych" / Eugeniusz Weron.// Communio. - 2001, nr 3, s. 27-40
  10. Ewangelia kontra ideologie : pogląd kardynała Wyszyńskiego na niektóre problemy społeczno-polityczne / Antoni Poniński.// Biuletyn Instytutu Pamięci Narodowej. - 2011, nr 10, s. 14-28
  11. Hasło: św. Antoni, odzew: św. Józef [pogrzeb kard. S. Wyszyńskiego] / Radosław Morawski.// Pamięć.pl. - 2014, nr 5, s. 10-13 : il.
  12. Jak Prymas Wyszyński przeprowadził Naród przez Morze Czerwone / Jan Żaryn.// Biuletyn Instytutu Pamięci Narodowej. - 2020, nr 6, s. 133-141
  13. Jan Paweł II i prymas Wyszyński / Paweł Skibiński.// Biuletyn Instytutu Pamięci Narodowej. - 2019, nr 6, s. 65-78
  14. Jasnogórskie Śluby Narodu Polskiego / Piotr Kordyasz.// Biuletyn Instytutu Pamięci Narodowej. - 2020, nr 6, s. 60-73
  15. Kardynalskie przejazdy przez Katowice / Adam Dziurok.// CzasyPismo. - 2014, nr 1, s. 162-163
  16. Kardynał Wyszyński - sługa Kościoła powszechnego / Anna Rastawicka.// Biuletyn Instytutu Pamięci Narodowej. - 2011, nr 10, s. 50-63 : fot.
  17. Naiwny i heroiczny : Jerzy Zawieyski jako mediator pomiędzy kardynałem Wyszyńskim a Władysławem Gomułką / Barbara Tyszkiewicz.// Zeszyty Historyczne. - Z. 156 (2006), s. 40-102
  18. Nie dali się poróżnić [Karol Wojtyła i Stefan Wyszyński] / Ewa K. Czaczkowska.// Biuletyn Instytutu Pamięci Narodowej. - 2008, nr 10, s. 26-31
  19. Niekwestionowany przywódca / Rafał Łatka.// Biuletyn Instytutu Pamięci Narodowej. - 2020, nr 6, s. 51-59
  20. (Nie)obecność prymasa / Bartłomiej Noszczak.// Biuletyn Instytutu Pamięci Narodowej. - 2020, nr 6, s. 30-41
  21. Ojciec Soboru Watykańskiego II / Ewa Czaczkowska.// Biuletyn Instytutu Pamięci Narodowej. - 2020, nr 6, s. 82-90
  22. Osłabić Wyszyńskiego / Bartosz Kaliski.// Karta. - Nr 48 (2006), s. 94-115
  23. Ostatnie lata działalności prymasa Wyszyńskiego / Rafał Łatka, Dominik Zamiatała.// Biuletyn Instytutu Pamięci Narodowej. - 2019, nr 10, s. 90-97
  24. Państwo – naród – rodzina wobec przemian społeczno-kulturowych w nauczaniu Stefana Kardynała Wyszyńskiego / Jerzy Koperek.// W: WARTOŚĆ i dobro rodziny. - Lublin : Wydawnictwo Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, 2011. - S. 85-96
  25. Prymas Polski, Stefan Wyszyński - czciciel Maryi / Zofia Przygoda.// Katecheta. - 2001, nr 3, s. 36-37
  26. Prymas Polski, Stefan Wyszyński - zasłużona postać dla Kościoła i Ojczyzny / Bogumiła Zbuczyńska.// Katecheta. - 2001, nr 3, s. 38-40
  27. Prymas Polski w ocenie KGB / Andrzej Grajewski.// Biuletyn Instytutu Pamięci Narodowej. - 2020, nr 6, s.106-112
  28. Prymas Stefan Wyszyński - biskup ordynariusz archidiecezji gnieźnieńskiej : przyczynek do historii stosunków państwo - Kościół katolicki w PRL (1949-1975) / Bartosz Kaliski.// Dzieje Najnowsze. - 2006, nr 3, s. 73-98
  29. Prymas Stefan Wyszyński i jego związki z Armią Krajową / Marek Jedynak.// Biuletyn Instytutu Pamięci Narodowej. - 2020, nr 6, s. 25-29
  30. Prymas Stefan Wyszyński w oczach ludzi i historii / Zofia Molęda.// Katecheta. - 2001, nr 5, s. 30-32
  31. Prymas Tysiąclecia jako spadkobierca polskiej tradycji tolerancji religijnej / Waldemar Chrostowski.// Biuletyn Instytutu Pamięci Narodowej. - 2011, nr 10, s. 64-71
  32. Prymas Tysiąclecia w oczach jego następcy / Milena Kindziuk.// Biuletyn Instytutu Pamięci Narodowej. - 2020, nr 6, s. 142-150
  33. Prymas wobec rolniczej "Solidarności" / Andrzej Kaczorowski.// Biuletyn Instytutu Pamięci Narodowej. - 2011, nr 10, s. 84-91
  34. Prymas Wyszyński a nurty teologiczne z początku XX wieku / Piotr Nitecki.// Biuletyn Instytutu Pamięci Narodowej. - 2011, nr 10, s. 4-12
  35. Prymas Wyszyński - prekursor „Solidarności” / Paweł Skibiński.// Biuletyn Instytutu Pamięci Narodowej. - 2018, nr 7-8, s. 56-64
  36. Prymas Wyszyński - twórca duchowej suwerenności Polaków wobec ideologii socjalistycznej / Mirella Zajega.// Forum Nauczycieli. - 2020, nr 2, s. 39-40
  37. Prymas Wyszyński - twórca polsko-niemieckiego dialogu i pojednania / Piotr Łysakowski.// Biuletyn Instytutu Pamięci Narodowej. - 2011, nr 10, s. 72-83
  38. Prymas Wyszyński w perspektywie zmagań o niepodległość / Jan Żaryn.// Biuletyn Instytutu Pamięci Narodowej. - 2011, nr 10, s. 30-36
  39. Prymas Wyszyński wobec Ziem Zachodnich / Dominik Zamiatała.// Biuletyn Instytutu Pamięci Narodowej. - 2020, nr 6, s. 74-81
  40. „Rodzina Bogiem silna” : prymas Wyszyński i Rodzina Rodzin / Jakub Gołębiewski.// Biuletyn Instytutu Pamięci Narodowej. - 2020, nr 6, s. 122-132
  41. Spotkać prymasa i papieża / Paweł Skibiński.// Biuletyn Instytutu Pamięci Narodowej. - 2011, nr 10, s. 96-101
  42. Stefan Kardynał Wyszyński - znaczenie dla Kościoła powszechnego / Paweł Skibiński.// Biuletyn Instytutu Pamięci Narodowej. - 2020, nr 6, s. 15-24
  43. Stefan Wyszyński i „Ósemka” – początek / Barbara Świtalska-Starzeńska.// Biuletyn Instytutu Pamięci Narodowej. - 2020, nr 6, s. 113-121
  44. Stefana Wyszyńskiego antropologia "możliwości" : ludzka praxis jako płaszczyzna możliwości / Adela Kożyczkowska.// Forum Oświatowe. - 2010, nr 1, s. 115-141
  45. Śląskie drogi prymasa Wyszyńskiego / Adam Dziurok.// Biuletyn Instytutu Pamięci Narodowej. - 2011, nr 10, s. 38-48
  46. Temat : Prymas Tysiąclecia : scenariusz zajęć dydaktyczno-wychowawczych dla klas II i III, dostosowany do przeprowadzenia zajęć przez rodzica w domu / Małgorzata Sasin.// Wychowawca. - 2020, nr 6, s. 24-25
  47. Teologiczno-filozoficzny personalizm katolickiej nauki społecznej w ujeciu Stefana Kardynała Wyszyńskiego / Franciszek J. Mazurek.// Roczniki Nauk Społecznych. - T. 31, z. 1: Socjologia, katolicka nauka społeczna, politologia (2003), s. 47-59
  48. Tradycja a kultury narodowe / [aut.] Zbigniew Trzaskowski [i in.].// W: TRADYCJA w tekstach kultury. - Lublin : Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, 2009. - S. 7-59
  49. Umiłowane dzieci Boże, dzieci moje : dla uczniów klas 4-6 szkoły podstawowej [scenariusz katechezy nt. kard. S. Wyszyńskiego] / Aneta Rayzacher-Majewska.// Katecheta. - 2011, nr 3, s. 40-42
  50. Uwięzienie prymasa Stefana Wyszyńskiego a stosunki państwo-Kościół : (1953-1956) / Jacek Żurek.// Arcana. - 2001, nr 6, s. 117-124
  51. Wielki Polak - Kardynał Stefan Wyszyński / Teresa Drewnowska.// Katecheta. - 2001, nr 5, s. 27-30
  52. Wielkie dni Polski / Rafał Łatka.// Biuletyn Instytutu Pamięci Narodowej. - 2019, nr 6, s. 10-16
  53. Wobec totalitaryzmu : Prymas. Trzy lata z tysiąca / Anna Ślósarz.// Warsztaty Polonistyczne. - 2001, nr 1, s. 122-126
  54. Wspomnienie o Prymasie Tysiąclecia : dla uczniów klas 4-6 i gimnazjum [scenariusz katechezy] / Aneta Rayzacher-Majewska.// Katecheta. - 2011, nr 3, s. 43-49
  55. Wychowanie społeczne Kardynała Stefana Wyszyńskiego i jego związki z osobami niewidomymi / Stanisław Chrobak.// W: KLUCZOWE zagadnienia tyflopedagogiki i nauk pokrewnych. - Kraków : Oficyna Wydawnicza "Impuls", 2020. - S. 31-42
  56. Zwycięstwo Kościoła : Prymas Tysiąclecia o pierwszej papieskiej pielgrzymce do Polski / Rafał Łatka.// Biuletyn Instytutu Pamięci Narodowej. - 2017, nr 6, s. 146-153

 

W domach polskich nikt nie śpi. W wszystkich oknach błyszczy światło. Cisza; tylko co jakiś czas przeleci auto z świstem i hukiem.

Druga w nocy. Zastukały jakieś kroki. Idą… Trzech na przedzie. To szpica. W pewnym oddaleniu oddział mniejszy. Za nimi maszeruje główna siła. Ubrani po cywilnemu, co kto miał; karabin na ramieniu; są i maszynki.

W świetle latarni czerwieni się sztandar z orłem białym pośrodku.

To powstańcy. Idą śmiało, lecz cicho, jak duchy. Idą…

Na ostrzach swych bagnetów niosą wolność i przyszłość ludu polskiego na Śląsku.

Idą…


Powstaniec, R. 1, nr 20, s. 4 [dostęp: http://mbc.cyfrowemazowsze.pl/dlibra/doccontent?id=43092]

 

 

powstancy

 Żandarmeria polowa wojsk powstańczych, 1921 [Narodowe Archiwum Cyfrowe]

 

Rok 2021 Uchwałą Senatu Rzeczpospolitej Polskiej został ogłoszony

Rokiem Powstań Śląskich.

 

 

Uchwałą Sejmiku Województwa Śląskiego Rok 2021 został ustanowiony Rokiem

Stulecia Wybuchu III Powstania Śląskiego.

 

 

 

Głównym celem trzech powstańczych zrywów z lat 1919-1921 było przyłączenie Górnego Śląska do odradzającego się państwa polskiego. Pierwsze powstanie było spontanicznym zrywem ludności polskiej, odpowiedzią na masakrę górników z kopalni "Mysłowice". Nie zakończyło się ono sukcesem, ale zwróciło uwagę społeczności międzynarodowej na problem Śląska i przygotowało grunt pod kolejne powstania. Drugi zryw był odpowiedzią na akty terroru strony niemieckiej i jej dominację w strukturach administracyjnych. Głównym celem było wyparcie Policji Bezpieczeństwa z obszaru plebiscytowego i zastąpienie jej nowo utworzoną policją plebiscytową. Ostatnie powstanie było efektem niekorzystnego dla Polaków wyniku plebiscytu. Działania zbrojne Ślązaków doprowadziły do powiększenia obszaru przyznanego Polsce. Zarówno drugie, jak i trzecie powstanie zakończyły się sukcesem.

 

Nazwiska przywódców powstań Alfonsa Zgrzebnioka i Wojciecha Korfantego są często jedynymi kojarzonymi ze śląskimi zbrojnymi zrywami. Czasami wymienia się jeszcze Michała Grażyńskiego, Józefa Rymera czy Konstantego Wolnego, którzy znani są także z działalności społecznej i politycznej w odrodzonej Polsce.


Kategoria "Powstańcy Śląscy" w Wikipedii obejmuje biogramy 185 osób, Encyklopedia Powstań Śląskich – około 1500. A tylko w 1921 r. do walki stanęło 60 000 powstańców…

 

 

Zapomniani Bohaterowie Powstań Śląskich

 

 

Więcej o Powstaniach Śląskich:

 

 

 

Oprac. K. Drogoś, E. Piątek, A. Zielińska